Đối với đồng bào dân tộc Dao, nét văn hóa và tập quán nơi đây được thể hiện rõ trên những bộ trang phục giản dị mà tinh tế của người phụ nữ. Một bộ trang phục của người Dao Tiền thường có khăn đội đầu bằng vải bông có màu trắng và hai đầu được thêu bằng chỉ đen, áo tứ thân dài đến gần cả đầu gối và váy in hình sáp ong rất đẹp mắt, xà cạp được thêu một cách tỉ mỉ cùng với chiếc thắt lưng xinh xắn. Phía sau những bộ trang phục ấy chứa những ý nghĩa sâu sắc mà người Dao Tiền truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Mục Lục
Giới thiệu trang phục phụ nữ người Dao Tiền
Khác với người Dao đỏ, trang phục của người Dao Tiền chủ yếu là sự kết hợp hai màu chủ đạo; là màu chàm và màu trắng góp phần tạo nên cá tính riêng mà không phải tộc người nào cũng có được.
Khăn đội đầu và áo có những chi tiết nào?
Khăn đội đầu là tấm vải trắng dài khoảng một sải, có thêu hoa văn ở hai đầu. Khi đội, người ta vắt hai đầu khăn về phía trước; để hình hoa văn thêu lộ ra phía hai bên mang tai và đỉnh đầu.
Áo màu chàm đen, xẻ giữa, từ cổ tới ngực đính hai hàng dọc những miếng bạc mỏng; giống hình đồng bạc trắng đã cắt làm đôi với năm hàng ngang; phía dưới cùng là hình hai đồng bạc trắng để nguyên. Áo dài tới nửa đùi, xẻ tà; vạt, gấu và tay áo được thêu trang trí; bằng những đường chỉ nhiều màu chạy song song. Vạt áo và sau lưng áo có thêu một số hoa văn trang trí màu trắng. Lưng áo có đính một xâu đồng tiền xu nhỏ và tua chỉ đỏ. Áo không có cúc nên khi mặc, người ta vắt chéo hai vạt áo để che kín ngực; hai tà áo gần như chồng khít lên nhau, sau đó dùng thắt lưng buộc ra ngoài.
Váy, xà cạp và những trang sức của phụ nữ Dao Tiền
Váy của phụ nữ Dao Tiền là loại váy quây kín, ngắn đến gối, xòe rộng. Nửa trên của váy màu chàm đen, nửa dưới trang trí hoa văn màu xanh lơ bằng kỹ thuật in sáp. Hoa văn trên váy chạy theo chiều ngang, hình sóng nước.
Thắt lưng nhỏ, bằng vải chàm hoặc tơ tằm màu đỏ, trắng, xanh tùy theo sở thích.
Phụ nữ Dao Tiền đeo vòng cổ, vòng tay, khuyên tai, xà tích; nhẫn bằng bạc, cổ đeo 8 dây hạt cườm (2 dây ngoài cùng nhiều màu, 6 dây giữa hạt màu đen).
Xà cạp màu chàm đen, hình tam giác, thêu trang trí ở cạnh và có dây buộc. Người ta quấn từ cổ chân lên đến quá đầu gối và buộc lại.
Người Dao Tiền cũng như đồng bào các dân tộc khác; luôn trân trọng và giữ gìn trang phục truyền thống. Họ vẫn giữ thói quen tự may trang phục và mặc trang phục truyền thống; trong tất cả các dịp lễ hội, đi chợ…
Nghệ thuật trong trang phục phụ nữ Dao Tiền
Để giữ được nghệ thuật thêu, in sáp ong và làm ra bộ trang phục; người phụ nữ Dao Tiền đã truyền dạy cho những người con gái, cháu gái từ khi còn nhỏ. Vào dịp tháng giêng, những người mẹ, người bà; kiên nhẫn chỉ bảo từng đường kim, mũi chỉ, từng nét in sáp ong. Sự kiên trì đó đều có kết quả, những người con gái Dao Tiền trước khi về nhà chồng; đều tự làm trang phục cho mình.
Rồi họ sinh ra con gái thì lại tiếp tục truyền dạy. Việc truyền dạy cứ tuần tự; tự nhiên như giữ cho ngọn lửa cháy mãi trong bếp lửa của ngôi nhà. Vì thế, những người phụ nữ Dao Tiền từ đời này qua đời khác là những người giữ gìn; bảo tồn một phần văn hóa dân tộc mình qua bộ trang phục.