Trang phục là những sản phẩm được tạo ra từ con người dùng để phục vụ đời sống hằng ngày của con người chúng ta. Những bộ trang phục đó cần phải lưu giữ lại để thể hiện nét văn hóa của các dân tộc. Với đồng bào Nùng cũng vậy, trang phục ở đây với màu chủ đạo là màu chàm, không có nhiều hoa văn, không thêu thùa như những dân tộc khác mà chỉ giản dị như vậy. Tuy nhiên, nét văn hóa ấy vẫn thể hiện sự tinh tế và độc đáo của dân tộc Nùng.
Mục Lục
Giới thiệu về trang phục người Nùng
Trang phục nữ của người Nùng An gồm có áo trắng ngắn mặc bên trong; áo dài đến gần gối mặc bên ngoài, khâu nối từ bốn tấm vải nên gọi là áo tứ thân; có bốn cúc cài chéo nách phải, áo dài cổ đứng, trên diềm đen, dưới diềm xanh, hai đường chỉ khâu nối; ống tay áo xắn lên để lộ bên trong khâu miếng vải xanh, đắp vải trắng, có đường chỉ viền đen trên nền trắng; hai bên tà cũng khâu đắp vải màu xanh ở trên, màu trắng ở dưới.
Phụ nữ Nùng An và Nùng Đen mặc tương tự như nhau, quần áo đều màu chàm; không trang trí các màu khác; đi giày vải tự khâu; khi đi chợ, đi chơi đeo chiếc túi vải được may bằng thổ cẩm.
Phụ nữ Nùng U mặc áo cánh rộng, ngắn đến thắt lưng, cài khuy giữa, cúc áo bằng bạc; cổ, gấu và tay áo có trang trí bằng những băng vải hoặc chỉ khác màu, thường là xanh, trắng… Váy của phụ nữ Nùng U rất rộng, dài đến mắt cá chân; khi mặc quấn túm hết ra phía sau, giắt vào thắt lưng.
Người Nùng ở Tuyên Quang sống tập trung ở huyện Sơn Dương, Chiêm Hóa và Yên Sơn; trải qua bao thế hệ người Nùng vẫn giữ được nét văn hóa truyền thống của dân tộc mình; đã góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc Việt Nam.
Những chi tiết độc đáo trên bộ trang phục
Hoa văn trên cổ áo là những họa tiết hình vuông, hình quả trám; xếp thành hình tam giác liền kề nhau. Độc đáo nhất là những hoa văn ở khuy cổ áo được làm bằng bạc; có hình con bướm hai bên và gắn các tua hình tam giác. Đây là biểu tượng thể hiện sự cầu mong hạnh phúc của người phụ nữ Nùng. Các hạt bạc còn sử dụng làm khuy áo, trang trí dọc nẹp áo; tạo cho trang phục nét trang trọng riêng biệt.
Bên cạnh áo, váy, đồ trang sức cũng là một bộ phận quan trọng; tạo nên nét đặc sắc trong trang phục truyền thống của phụ nữ Nùng. Bộ trang sức vòng cổ, khuyên tai làm bằng bạc là một phần quan trọng luôn đi kèm với trang phục. Khuyên tai và vòng cổ được cài những chùm tua xúc xích, đuôi có hình tam giác, hình con cá, con bướm…; chạm trổ rất tỉ mỉ, tinh xảo. Dây lưng cũng là một bộ phận quan trọng để hoàn thiện bộ trang phục; loại phụ kiện này cũng có sự khác nhau giữa các nhóm.
Khi mặc, quấn dây lưng quanh bụng, hai đầu dây dắt mối ở hai bên hông; trên đó có dắt dây xà tích bằng bạc trắng. Ngoài ra, trang phục của phụ nữ Nùng còn phải kể tới tạp dề, xà cạp, đệm vai, giày vải; và một số đồ trang sức làm bằng kim loại đeo trên người. Người Nùng đeo vòng cổ, vòng tay, trâm cài tóc, dây chuyền, vòng tai…; vừa để làm đẹp, vừa thể hiện nét phong tục tập quán của dân tộc mình.